DHCP (پروتکل پیکربندی میزبان پویا) پروتکلی است که مدیریت سریع، خودکار و مرکزی را برای توزیع آدرس‌های IP در یک شبکه فراهم می‌کند. همچنین برای پیکربندی ماسک زیر شبکه، دروازه پیش‌فرض و اطلاعات سرور DNS روی دستگاه استفاده می‌شود.
گروه کاری پیکربندی میزبان پویا گروه وظیفه مهندسی اینترنت DHCP را ایجاد کرد.
DHCP چگونه کار می کند
سرور DHCP آدرس های IP منحصر به فرد را صادر می کند و به طور خودکار سایر اطلاعات شبکه را پیکربندی می کند. در اکثر خانه ها و مشاغل کوچک، روتر به عنوان سرور DHCP عمل می کند. در شبکه‌های بزرگ، یک رایانه ممکن است این نقش را ایفا کند.
برای انجام این کار، یک دستگاه (کلاینت) یک آدرس IP از یک روتر (میزبان) درخواست می کند. سپس، میزبان یک آدرس IP در دسترس را اختصاص می دهد تا مشتری بتواند در شبکه ارتباط برقرار کند.
هنگامی که دستگاهی روشن می شود و به شبکه ای متصل می شود که دارای سرور DHCP است، درخواستی را به سرور ارسال می کند که به آن درخواست DHCPDISCOVER می گویند.
پس از اینکه بسته DISCOVER به سرور DHCP رسید، سرور یک آدرس IP را نگه می دارد که دستگاه می تواند از آن استفاده کند، سپس آدرس را با یک بسته DHCPOFFER به مشتری ارائه می دهد.
پس از ارائه پیشنهاد برای آدرس IP انتخاب شده، دستگاه با یک بسته DHCPREQUEST به سرور DHCP پاسخ می دهد تا آن را بپذیرد. سپس، سرور یک ACK ارسال می کند تا تأیید کند که دستگاه دارای آن آدرس IP خاص است و مدت زمانی را که دستگاه می تواند قبل از دریافت آدرس جدید از آن استفاده کند، تعیین کند.
اگر سرور تصمیم بگیرد که دستگاه نمی تواند آدرس IP داشته باشد، یک NACK ارسال می کند.
مزایا و معایب استفاده از DHCP
یک رایانه یا هر دستگاهی که به یک شبکه (محلی یا اینترنتی) متصل می شود، باید برای برقراری ارتباط در آن شبکه به درستی پیکربندی شده باشد. از آنجایی که DHCP اجازه می‌دهد این پیکربندی به صورت خودکار انجام شود، تقریباً در هر دستگاهی که به شبکه متصل می‌شود از جمله رایانه‌ها، سوئیچ‌ها، گوشی‌های هوشمند و کنسول‌های بازی استفاده می‌شود.
به دلیل این تخصیص آدرس IP پویا، احتمال کمتری وجود دارد که دو دستگاه آدرس IP یکسانی داشته باشند، که در هنگام استفاده از آدرس‌های IP ثابت و اختصاص داده شده به صورت دستی رایج است.
استفاده از DHCP مدیریت شبکه را آسان‌تر می‌کند. از نقطه نظر مدیریتی، هر دستگاهی در شبکه می‌تواند یک آدرس IP را با چیزی بیشتر از تنظیمات شبکه پیش‌فرض خود، که برای دریافت خودکار یک آدرس تنظیم شده است، دریافت کند. جایگزین این است که به صورت دستی آدرس ها را به هر دستگاه در شبکه اختصاص دهید.
از آنجایی که این دستگاه‌ها می‌توانند به طور خودکار یک آدرس IP دریافت کنند، دستگاه‌ها می‌توانند آزادانه از یک شبکه به شبکه دیگر حرکت کنند (با توجه به اینکه هر دستگاه با DHCP تنظیم شده است) و یک آدرس IP به طور خودکار دریافت کنند، که برای دستگاه‌های تلفن همراه مفید است.
در بیشتر موارد، وقتی یک دستگاه دارای یک آدرس IP است که توسط یک سرور DHCP اختصاص داده شده است، هر بار که دستگاه به شبکه می‌پیوندد، این آدرس تغییر می‌کند. اگر آدرس‌های IP به صورت دستی تخصیص داده می‌شوند، مدیران باید یک آدرس خاص را به هر کلاینت جدید بدهند، و آدرس‌های موجود که اختصاص داده شده‌اند باید قبل از اینکه دستگاه‌های دیگر بتوانند از آن آدرس استفاده کنند، به صورت دستی حذف شوند. این زمان‌بر است و پیکربندی دستی هر دستگاه احتمال خطا را افزایش می‌دهد.
استفاده از DHCP مزایایی دارد و معایبی نیز دارد. آدرس‌های IP پویا و متغیر نباید برای دستگاه‌هایی که ثابت هستند و نیاز به دسترسی دائمی دارند، مانند چاپگرها و سرورهای فایل استفاده شود. اگرچه این نوع دستگاه‌ها عمدتاً در محیط‌های اداری وجود دارند، تخصیص آدرس IP در حال تغییر به آنها غیرعملی است. به عنوان مثال، اگر یک چاپگر شبکه یک آدرس IP داشته باشد که در آینده تغییر خواهد کرد، هر رایانه ای که به آن چاپگر متصل است باید به طور منظم تنظیمات خود را به روز کند تا نحوه تماس با آن را بفهمد.
این نوع راه‌اندازی غیرضروری است و می‌توان با استفاده نکردن از DHCP برای آن نوع دستگاه‌ها و در عوض با اختصاص یک آدرس IP ثابت به آنها، از آن جلوگیری کرد.
اگر به دسترسی دائمی از راه دور به رایانه در شبکه خانگی نیاز دارید، همین ایده به کار می رود. اگر DHCP فعال باشد، آن رایانه در برخی مواقع یک آدرس IP جدید دریافت می کند، به این معنی که آدرسی که برای آن رایانه ضبط کرده اید برای مدت طولانی دقیق نخواهد بود. اگر از نرم‌افزار دسترسی از راه دور استفاده می‌کنید که به دسترسی مبتنی بر آدرس IP متکی است، DHCP را غیرفعال کنید و از یک آدرس IP ثابت برای آن دستگاه استفاده کنید.
اطلاعات بیشتر در مورد DHCP
سرور DHCP محدوده یا محدوده ای از آدرس های IP را تعریف می کند که برای سرویس دهی به دستگاه های دارای آدرس استفاده می کند. این مجموعه آدرس‌ها تنها راهی است که دستگاه یک اتصال شبکه معتبر به دست می‌آورد.
این یکی دیگر از دلایل مفید بودن DHCP است. این به چندین دستگاه اجازه می دهد تا بدون نیاز به مجموعه ای از آدرس های موجود در یک دوره زمانی به یک شبکه متصل شوند.برای مثال، اگر 20 آدرس توسط سرور تعریف شده باشد، 30، 50، 200 یا بیشتر دستگاه می توانند به شبکه متصل شوند تا زمانی که بیش از 20 دستگاه به طور همزمان از یکی از آدرس های IP موجود استفاده نکنند.
از آنجایی که DHCP آدرس های IP را برای یک دوره زمانی خاص (به نام دوره اجاره) اختصاص می دهد، استفاده از دستوراتی مانند ipconfig برای یافتن آدرس IP رایانه نتایج متفاوتی را در طول زمان به همراه دارد.
در حالی که از DHCP برای ارائه آدرس های IP پویا به مشتریان خود استفاده می شود، به این معنا نیست که آدرس های IP استاتیک نیز نمی توانند همزمان مورد استفاده قرار گیرند. ترکیبی از دستگاه‌هایی که آدرس‌های پویا دریافت می‌کنند و دستگاه‌هایی که آدرس IP آنها به صورت دستی به آنها اختصاص داده شده است، هر دو می‌توانند در یک شبکه وجود داشته باشند.
ISP ها از DHCP برای اختصاص آدرس های IP استفاده می کنند. این را می توان هنگام شناسایی آدرس IP عمومی شما مشاهده کرد. احتمالاً در طول زمان تغییر می‌کند مگر اینکه شبکه خانگی شما یک آدرس IP ثابت داشته باشد، که معمولاً فقط برای مشاغلی که خدمات وب در دسترس عموم دارند.
در ویندوز، APIPA زمانی که سرور DHCP نتواند یک آدرس کاربردی را به یک دستگاه تحویل دهد، یک آدرس IP موقت ویژه اختصاص می‌دهد و از این آدرس استفاده می‌کند تا زمانی که آدرسی که کار می‌کند به دست آورد.
سوالات متداول
DHCP snooping چیست؟
DHCP snooping یک فناوری امنیتی لایه دو است که هرگونه ترافیک DHCP را که غیرقابل قبول تعریف می کند متوقف می کند. فناوری snooping که در سیستم عامل سوئیچ شبکه تعبیه شده است، از ارائه آدرس IP توسط سرورهای DHCP غیرمجاز به مشتریان DHCP جلوگیری می کند.
رله DHCP چیست؟
عامل رله میزبانی است که بسته های DHCP را بین کلاینت ها و سرورها ارسال می کند. یک مدیر شبکه می‌تواند از عوامل رله برای ارسال درخواست‌ها و پاسخ‌ها بین کلاینت‌ها و سرورهایی که در یک زیرشبکه فیزیکی نیستند استفاده کند.
