در اصطلاح کامپیوتری، گذرگاه داده - که گذرگاه پردازشگر، گذرگاه سمت جلو، گذرگاه جلویی یا گذرگاه پشتی نیز نامیده می شود - گروهی از سیم های الکتریکی است که اطلاعات (داده) را بین دو یا چند جزء ارسال می کند. برای مثال، پردازنده اینتل در خط فعلی مک‌ها، از یک گذرگاه داده 64 بیتی برای اتصال پردازنده به حافظه خود استفاده می‌کند.
عرض اتوبوس
یک گذرگاه داده مشخصه های مختلفی دارد، اما یکی از مهم ترین آنها عرض آن است. عرض یک گذرگاه داده به تعداد بیت ها (سیم های الکتریکی) که گذرگاه را تشکیل می دهند اشاره دارد. پهنای گذرگاه داده رایج شامل 1-، 4-، 8-، 16-، 32- و 64 بیتی است.
وقتی سازندگان به تعداد بیت هایی که یک پردازنده استفاده می کند اشاره می کنند، مانند "این کامپیوتر از یک پردازنده 64 بیتی استفاده می کند"، آنها به عرض گذرگاه داده سمت جلو اشاره می کنند، گذرگاهی که پردازنده را به آن متصل می کند. حافظه اصلی آن انواع دیگر گذرگاه های داده مورد استفاده در رایانه ها شامل گذرگاه پشتی است که پردازنده را به حافظه نهان اختصاصی متصل می کند.
یک گذرگاه داده معمولاً توسط یک کنترلر گذرگاه کنترل می شود که سرعت اطلاعات بین اجزا را تنظیم می کند. به طور کلی، همه چیز باید با همان سرعت در یک کامپیوتر حرکت کند و هیچ چیز نمی تواند سریعتر از CPU حرکت کند. کنترل‌کننده‌های اتوبوس همه چیز را با همان سرعت حرکت می‌دهند.
مک های اولیه از یک گذرگاه داده 16 بیتی استفاده می کردند. مکینتاش اصلی از پردازنده موتورولا 68000 استفاده می کرد. مک های جدیدتر از گذرگاه های 64 بیتی استفاده می کنند.
انواع اتوبوس
یک گذرگاه داده می تواند به صورت سریال یا گذرگاه موازی کار کند. اتصالات USB و FireWire مانند گذرگاه های سریال از یک سیم برای ارسال و دریافت اطلاعات بین قطعات استفاده می کنند.اتصالات SCSI مانند اتوبوس های موازی - از سیم های زیادی برای برقراری ارتباط بین اجزا استفاده می کنند. این گذرگاه‌ها ممکن است داخلی برای پردازنده یا خارجی باشند، نسبت به یک جزء معین که متصل است.
