GUI مخفف رابط کاربری گرافیکی است و GOO-ee یا gooey تلفظ می شود. یک رابط کاربری گرافیکی حاوی عناصر گرافیکی مانند پنجره ها، منوها، نمادها و پیوندهایی است که هنگام کار با یک سیستم عامل، برنامه نرم افزاری یا برنامه تلفن همراه انتخاب می کنید.
رابطهای خط فرمان بر تعامل گذشته رایانه حاکم بود
برای قدردانی از طراحی رابط کاربری گرافیکی، دانستن اینکه چه چیزی قبل از آن بوده است کمک می کند. قبل از اینکه رابط کاربری گرافیکی معمول استفاده شود، صفحه نمایش کامپیوتر فقط متن ساده را نمایش می داد و توسط صفحه کلید کنترل می شد. تعاملات با کامپیوتر در یک خط فرمان تایپ شد.بنابراین، کاربران به جای کشیدن و رها کردن یک فایل برای جابجایی آن، نام دستور، نام فایلی که قرار است جابجا شود و فهرست مقصد را تایپ کنند. کاربران باید دستورات مورد نیاز برای انجام این عملکردها و بسیاری دیگر را به خاطر بسپارند.
GUI: یک انقلاب بصری
رابط کاربری گرافیکی بسیار متفاوت است. به جای اینکه مبتنی بر متن باشد، مبتنی بر بصری است و استفاده از رایانه را بسیار آسانتر میکند. هنگامی که سیستم عامل ها و برنامه های کاربردی دارای یک رابط کاربری گرافیکی هستند، دستورات و اقدامات از طریق دستکاری مستقیم عناصر گرافیکی روی صفحه انجام می شود. در رابطهای کاربری گرافیکی، معمولاً از انواع عناصر رابط زیر استفاده میشود:
- Windows اطلاعات را روی صفحه نمایش می دهد. برنامه ها، صفحات وب و اسناد همگی در پنجره ها باز می شوند. ویندوز را می توان جابجا کرد، اندازه آن را تغییر داد و در مقابل یکدیگر قرار داد.
- Menus فهرستی از اقدامات را برای انتخاب ارائه می دهد. آنها دستورات موجود در یک برنامه را در گروه های منطقی مرتب می کنند.
- کنترل های ورودی کاربران را قادر می سازد یک یا چند گزینه را از یک لیست انتخاب کنند. کنترلهای ورودی شامل چک باکسها، دکمههای گزینه، فهرستهای کشویی، جابجاییها، فیلدهای متنی، و انتخابگرهای تاریخ و زمان است.
- مولفه های ناوبری کاربران را قادر می سازد تا از مکانی به مکان دیگر در رابط حرکت کنند. به عنوان مثال میتوان به خردههای نان، لغزنده، جعبههای جستجو، صفحهبندی و برچسبها اشاره کرد.
- مولفه های اطلاعاتی وضعیت یک کار را به کاربران اطلاع می دهد. به عنوان مثال میتوان به اعلانهای پیامهای دریافتی، نوارهای پیشرفت، نکات ابزار و پنجرههای بازشو اشاره کرد.
کاربران با فشار دادن کلیدهای روی صفحه کلید، کلیک کردن با ماوس یا ضربه زدن روی صفحه، یکی یا ترکیبی از عناصر بالا را انتخاب می کنند. این اقدامات شروع برنامهها، باز کردن فایلها، پیمایش وبسایتها و انجام کارهای دیگر را ساده میکند.
این عناصر رابط کاربری گرافیکی نشانههای بصری ثابتی از وظایفی که میتوان در یک برنامه کاربردی انجام داد ارائه میکند. آنها همچنین یادگیری برنامه های جدید را راحت تر می کنند.
تاریخچه رابط کاربری گرافیکی
در سال 1981، زیراکس PARC، اولین رابط کاربری گرافیکی را معرفی کرد. استیو جابز، بنیانگذار اپل، آن را در طی یک تور زیراکس دید و در سال 1984 یک سیستم عامل مبتنی بر رابط کاربری گرافیکی برای مکینتاش منتشر کرد. مایکروسافت در سال 1985 با ویندوز 1.0 دنبال کرد.
این برنامههای مبتنی بر رابط کاربری گرافیکی با اشارهگر ماوس کنترل میشدند که وقتی کاربران یک ماوس فیزیکی را حرکت میدادند، در اطراف صفحه حرکت میکرد. شروع نقطه و کلیک بود. این تغییر به این معنی بود که کاربران دیگر مجبور نبودند فهرست طولانی از دستورات را برای کار با رایانه یاد بگیرند. هر فرمان در یک منو یا توسط یک نماد روی صفحه نمایش داده شد.
در سال 1990، رابطهای کاربری گرافیکی بیشتر شبیه به آنچه در دستگاههای مدرن استفاده میشود، ظاهر شدند.
در اوایل دهه 2010، انواع ورودی جدید، مانند دستورات کشیدن انگشت و پینچ، به قابلیت رابط کاربری گرافیکی اضافه شد تا بازار رو به رشد موبایل را تطبیق دهد. رابطهای گرافیکی رایانهای اکنون ورودیهای جوی استیک، قلمهای نوری، دوربینها و میکروفونها را نیز میپذیرند.حتی خودروهای مدل جدیدتر از رابط کاربری گرافیکی همراه با دکمههای کنترل استفاده میکنند.